Co robi psychodietetyk, czyli rola psychodietetyka w odchudzaniu.

Rola psychodietetyka w leczeniu nadwagi i otyłości.

Dlaczego tyjemy? 

Podstawową przyczyną tycia jest przyjmowanie większej ilości energii w postaci jedzenia niż jej wydatkowanie, co prowadzi do tak zwanego dodatniego bilansu energetycznego. Zjawisko to, mimo że wydaje się proste, jest złożone i wymaga głębszego zrozumienia oraz analizy indywidualnych czynników wpływających na nasze nawyki żywieniowe. 

Mimo że wiele osób dokładnie wie, iż tyje wtedy, gdy spożywa większe ilości jedzenia i prowadzi siedzący tryb życia, to jednak w praktyce mają one trudności w wprowadzeniu zmian. Ktoś mógłby stwierdzić, że wystarczy po prostu jeść mniej – ale czy rzeczywiście jest to tak łatwe? Niech rzuci pierwszy kamień ten, kto nigdy nie zmagał się z problemem objadania się.

Spożywanie nadmiaru jedzenia, które nie jest uzasadnione głodem, ma wiele przyczyn. W większości przypadków są one psychologiczne lub związane z otoczeniem. 

Psychologiczne źródła nadwagi i otyłości

Do podstawowych psychologicznych źródeł przyczyniających się do rozwoju nadwagi i otyłości należą:

• negatywne emocje: nadmierne przeżywanie takich emocji jak smutek, złość czy lęk często prowadzi do kompensacyjnego jedzenia jako formy radzenia sobie.
•  negatywne przekonania: względem samego siebie, własnego ciała, jedzenia, otyłości, procesu odchudzania, innych ludzi oraz otaczającej rzeczywistości.
• negatywne nastawienie: obejmuje nastawienie do samego siebie, do jedzenia, odchudzania, specjalistów leczących otyłość, oraz do konfrontacji z własnymi problemami i wprowadzania zmian.
• nieodpowiednie nawyki: dotyczące stylu życia, diety, aktywności fizycznej oraz sposobu dbania o siebie, reakcji na stres czy radzenia sobie w relacjach interpersonalnych i sytuacjach społecznych.
• błędne wyobrażenia i oczekiwania: w odniesieniu do własnego ciała, procesu odchudzania, własnych możliwości, ograniczeń oraz celów.
• zaburzenia psychiczne i zaburzenia odżywiania: takie jak zespół kompulsywnego jedzenia, bulimia, syndrom jedzenia nocnego, depresja czy nerwica, które mogą znacząco utrudniać proces odchudzania.

Psychodietetyk analizuje, które z tych czynników mają największy wpływ na daną osobę i w jaki sposób można je zniwelować, aby wspierać klienta w jego dążeniu do zdrowej wagi.

Pomoc psychodietetyka w leczeniu nadwagi i otyłości

Wielu moich pacjentów z nadwagą i otyłością doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że aby schudnąć, powinny jeść mniej, wiedzą, co powinny jeść, a także zdają sobie sprawę z konieczności zwiększenia aktywności fizycznej i lepszego radzenia sobie ze stresem. Mimo to, wprowadzenie zasad zdrowego stylu życia wydaje się być dla nich trudne do realizacji, pomimo że są przekonani o ich słuszności i korzyściach.

To, w jaki sposób jemy, oraz nasze podejście do jedzenia w dużej mierze odzwierciedla nasz stosunek do samego siebie. Dlatego, aby trwale zmienić styl życia, konieczna jest praca nad sobą, co, jak wiem z doświadczenia, nie jest łatwe. Proces ten może obejmować różnorodne aspekty, takie jak:

• dbanie i troska o siebie,
• samokontrola,
• samowspółczucie,
• efektywne komunikowanie się,
• konstruktywne wyrażanie emocji,
• motywowanie samego siebie,
• asertywność,
• pozytywna autoprezentacja,
• rozwiązywanie konfliktów,
• podejmowanie decyzji,
• radzenie sobie ze stresem.

Psychoedukacja psychodietetyczna

W zależności od wykształcenia i preferencji psychodietetyka psychoedukacja zazwyczaj dotyczy szeroko pojętego zdrowego stylu życia i żywienia oraz obejmuje następujące obszary:

• edukacja w zakresie zdrowego stylu jedzenia: uświadamianie wpływu stylu odżywiania na tycie i chudnięcie, w tym wiedza o produktach sprzyjających odchudzaniu oraz tych, które przyczyniają się do tycia, a także umiejętność komponowania zdrowych posiłków.
• psychologiczne mechanizmy biorące udział w powstawaniu i utrzymywaniu otyłości: badanie umiejętności regulacji emocji, przekonań oraz wyobrażeń na temat jedzenia i odchudzania w kontekście ich wpływu na proces zdrowienia.
• inne psychologiczne wyznaczniki: obejmuje odpowiednie formułowanie celów, motywację, wybór właściwej metody, konstruktywne nagradzanie siebie oraz utrzymanie osiągniętych efektów.
• umiejętne radzenie sobie ze stresem: zrozumienie, jak reagujemy w trudnych sytuacjach i jakie techniki mogą pomóc w redukcji stresu.
• aktywność fizyczna: analiza jej roli w utrzymaniu zdrowia i prawidłowej masy ciała.
• choroby towarzyszące otyłości: takie jak cukrzyca, insulinooporność, zaburzenia lipidowe, nadciśnienie czy zmiany hormonalne, które mogą być ważnym elementem w procesie terapeutycznym.

W mojej praktyce łączę wiedzę na temat nadwagi i otyłości z zakresu psychologii, dietetyki, medycyny, psychosomatyki oraz somatopsychologii, co pozwala mi na holistyczne podejście do problemów moich pacjentów. 

Psychoterapia w leczeniu otyłości. Gdy potrzeba czegoś więcej.

Otyłość jest chorobą, która w niektórych przypadkach może być spowodowana głębokimi, nieuświadomionymi konfliktami wewnętrznymi, takimi jak potrzeba bezpieczeństwa kontra niezależność, czy trudnymi doświadczeniami, jak przemoc czy nadużycia. Często otyłość sama w sobie staje się przyczyną problemów psychologicznych, które wymagają terapii, w tym lęków, wstydu, uległości, aleksytymii, zaburzeń obrazu własnego ciała, obniżonego poczucia własnej wartości, a także społecznej izolacji i doświadczania uprzedzeń.

Psychodietetyk, który nie jest psychoterapeutą, powinien w takich przypadkach przekierować osobę potrzebującą wsparcia do odpowiedniego psychoterapeuty, aby zapewnić jej kompleksową pomoc.